HPV Aşısı
HPV Aşısı | Günümüzde HPV (Human Papillomavirus) aşısı, genellikle ergenlik döneminde veya erken yetişkinlikte uygulanır ve cinsel aktivite öncesi yapılan aşılama en etkilisi olarak kabul edilir. Ancak, yetişkinlerde veya cinsel aktif kişilerde de HPV yaptırılabilir.
40 yaşında HPV aşısı düşünülürken dikkate alınması gereken birkaç faktör vardır. Öncelikle, kişinin daha önce hiç HPV olup olmadığı önemlidir. Eğer kişi daha önce hiç aşısı olmadıysa ve risk altında ise, 40 yaşında da olsa aşının uygulanması düşünülebilir.
Ancak, aşının etkinliği ve faydaları yaşla birlikte azalabilir. Çünkü HPV enfeksiyonu riski genellikle genç yaşlarda daha yüksektir. Bu nedenle, 40 yaş ve üzeri kişilere aşı yapılması gerektiğinde, bireysel durum dikkate alınmalıdır.
Özellikle, 40 yaşından sonra cinsel aktiviteyi tamamen sonlandırmış veya sınırlamış kişilerde aşısının faydası daha düşük olabilir. Ancak, yine de HPV’nin bazı türlerine karşı koruma sağlayabileceği için aşı tercih edilebilir.
Son olarak, 40 yaşından sonra HPV aşısı için birkaç kontrendikasyon bulunmaktadır. Özellikle aşı bileşenlerine veya daha önce aşıya ciddi bir reaksiyon göstermiş kişilerde aşının uygulanması önerilmez.
HPV Aşısı Kaç Kez Yapılmalıdır?
HPV aşısı genellikle 2 veya 3 doz olarak uygulanır. Ancak, kaç doz yapılacağı aşının uygulama zamanına ve kişinin yaşına bağlı olarak değişebilir.
Ergenlik çağındaki bireylere aşısı genellikle 11-12 yaş civarında başlanır. Bu yaşta yapılan aşının etkinliği en yüksek seviyededir. 15 yaş altında aşı 2 doz halinde yapılır. İlk dozdan sonra ikinci doz 6-12 ay sonra yapılır.
Eğer kişi 15 yaşından büyükse veya aşılanma programına geç katılmışsa, 3 doz aşı uygulanması gerekebilir. Bu durumda, ilk dozdan sonra 2. doz 1-2 ay sonra, 3. doz ise ikinci dozdan 6 ay sonra yapılabilir.
Ancak, 15 yaşından büyük kişilerde 2 doz aşının da koruyucu olabileceği belirtilmektedir. Bununla birlikte, 15 yaşından büyük bireylerde aşının etkinliği ve koruyuculuğu daha düşük olabilir.
Özetle, aşısının kaç doz yapılacağı, kişinin yaşına, aşının uygulama zamanına ve geçmiş aşılama durumuna bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, aşılamadan önce bir sağlık uzmanıyla görüşmek önemlidir.
HPV Aşısı Kimlere Uygulanmamalıdır?
Aşıya Ciddi Alerjisi Olanlar: HPV aşısı, aşı bileşenlerine veya daha önce aşıya ciddi bir alerjik reaksiyon göstermiş kişilere uygulanmamalıdır. Bu kişiler, aşı bileşenlerine karşı şiddetli alerjik reaksiyon riski nedeniyle aşıya karşı kontrendike olabilirler.
Geçmişte Aşı Sonrası Ciddi Reaksiyon Gösterenler: Daha önce aşısı yaptıran ve aşı sonrasında ciddi yan etkiler yaşayan kişilerde, tekrar aşı yapılması önerilmemektedir. Bu kişilerin durumu genellikle bir sağlık uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve alternatif koruma yöntemleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Gebelik Durumunda Aşı Uygulanması: Gebelik durumunda aşısı uygulanmamalıdır. Aşının gebelik sırasında risklerinin tam olarak bilinmemesi nedeniyle, hamilelik planlayan veya hamile olan kişilere aşı yapılmamalıdır. Ancak, gebelik sonrasında aşının uygulanmasında genellikle bir sakınca yoktur.
HPV Aşısı Ömür Boyu Koruma Sağlar mı?
HPV aşısının ömür boyu koruma sağlayıp sağlamadığı konusu, birçok faktöre bağlıdır ve net bir cevap vermek zordur. Ancak, mevcut veriler ve araştırmalar, HPV aşısının uzun vadeli koruyuculuğa sahip olduğunu göstermektedir.
Aşının uzun vadeli koruma sağlama yeteneği, aşının ne zaman yapıldığına, kaç doz yapıldığına, hangi HPV tiplerine karşı koruma sağladığına ve kişinin cinsel aktivitesine bağlı olarak değişebilir.
Genel olarak, aşısı ergenlik çağında yapıldığında ve tam doz programına uyulduğunda uzun vadeli koruma sağlar. Özellikle, aşının ilk dozu cinsel aktivite başlamadan önce yapılırsa etkinliği daha yüksek olabilir.
Araştırmalar, aşısının en az 10 yıl boyunca etkili olduğunu göstermektedir. Bazı araştırmalar, aşının 10 yıldan daha uzun süre etkili olabileceğini ve belirli HPV tiplerine karşı koruyuculuğun devam edebileceğini öne sürmektedir.
Ancak, HPV aşısının tam olarak ömür boyu koruma sağlayıp sağlamadığı konusunda kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle, belirli aralıklarla aşının yenilenmesi veya takviye dozları alınması gerekebilir.
Özetle, HPV aşısının uzun vadeli koruma sağlama yeteneği hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Ancak mevcut kanıtlar, aşının en az 10 yıl boyunca etkili olduğunu ve ciddi HPV enfeksiyonlarını ve ilişkili kanserleri önlemede önemli bir rol oynadığını göstermektedir.
