Adet Düzensizliği Belirtileri ve Nedenleri
Adet düzensizliği, bir kadının adet döngüsünün normalden sapmasıdır. Normal bir adet döngüsü genellikle 21 ila 35 gün arasında sürer ve âdet kanamasının 2 ila 7 gün sürmesi beklenir.
Adet düzensizliği örnekleri:
- Ardışık 3 veya daha fazla âdet kanamasının olmaması
- 7 günden uzun süren kanama,
- Şiddetli ağrı, kramp, bulantı, kusma
- Normalden daha fazla veya daha az olması
- Menopoz sonrası veya ilişki sonrası kanama olması
- Adetlerin arasında kanama veya lekelenme olması
- Bir saat içinde bir veya daha fazla tamponun veya hijyenik pedin dolup taşması.
Adet düzensizliği birçok kadında sıkça izlenebilir. Ancak bu düzensizlikler sık veya büyük değişiklikler ise altında yatan sağlık probleminin bir göstergesi olabilir.
Nedenler:
- Hormonal Değişimler: Yaygın olarak adet düzensizliğine neden olan bir faktördür. Özellikle ergenlik dönemi, menopoz, gebelik veya emzirme sürecinde hormonal değişimlere bağlı adet düzensizlikleri görülebilir.
- Stres: Yoğun stres veya duygusal sorunlar adet döngüsünü etkileyebilir.
- Beslenme Alışkanlıkları: Anoreksiya veya aşırı egzersiz gibi durumlar, adet düzensizliğine neden olabilir.
- Polikistik Over Sendromu (PCOS): Yumurtalıklarda hormonal dengesizliklere neden olan bir durumdur ve adet düzensizliğiyle ilişkilidir.
- Tiroid Problemleri: Tiroid hormonlarının dengesizliği adet döngüsünü etkileyebilir.
- Uzun Süreli İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar, özellikle doğum kontrol ilaçları veya antidepresanlar, adet döngüsünü etkileyebilir.
- Miyomlar ağrılı ve yoğun âdet kanamalarına yol açabilir.
- Endometriozis özellikle ağrılı menstrüasyon ile karşımıza çıkar. Bunun dışında yoğun, uzun süren adet kanamalarına ve ara kanamalara yol açabilir.
Adet düzensizliği yaşayan biriyseniz, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Altta yatan nedenin belirlenmesi ve uygun tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi için doktorunuza başvurmanız önemlidir. Unutmayın ki, adet düzensizliği genellikle tedavi edilebilir bir durumdur ve uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir.
Tıbbi Geçmiş ve Fizik Muayene: Bir doktor, hastanın tıbbi geçmişini ve semptomlarını değerlendirir ve fiziksel muayene yapar.
Kan Testleri: Hormon seviyelerini kontrol etmek için kan testleri yapılabilir. Bu, hormonla dengesizliklerin belirlenmesine yardımcı olabilir.
Görüntüleme Testleri: Ultrasonografi veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme testleri, üreme organlarının yapısını ve durumunu değerlendirmek için kullanılabilir.
Laparoskopi: Rahim, yumurtalıklar veya fallop tüpleri üzerindeki anormallikleri görmek için tanısal laparoskopi yapılabilir.
Biopsi: Endometriyal biyopsi, rahim iç zarından doku örneği alınarak yapılan bir prosedürdür. Endometriyal kanser gibi durumları belirlemeye yardımcı olabilir.
Tedavi Yöntemleri
İlaç Tedavisi: Hormonal dengeyi düzeltmek için doğum kontrol hapları, progestinler veya GnRH agonistleri gibi ilaçlar kullanılabilir.
Cerrahi Müdahale: Eğer düzensiz âdet kanamasının altında miyom, yumurtalık kisti, endometriozis gibi bir etken var ise cerrahi müdahale gerekebilir. Histereskopi veya laparoskopi gibi minimal invaziv cerrahi teknikler sıklıkla tercih edilir.
Endometrial Ablasyon: Aşırı kanamaları kontrol altına almak için rahim iç zarının (endometrium) bir kısmının veya tamamının tahrip edilerek adet kanamasının azaltılması işlemidir.
Endometriozis Tedavisi: Endometriozis durumunda, ilaç tedavisi, cerrahi müdahale veya her ikisinin kombinasyonu uygulanabilir.
Yumurtalık Kistleri Tedavisi: Küçük, basit ve zararsız kistler genellikle takip edilir, ancak büyük, komplike veya semptomatik kistler cerrahi olarak çıkarılabilir.
Diyet ve Egzersiz: Sağlıklı bir yaşam tarzı, adet düzensizliğini önlemeye veya yönetmeye yardımcı olabilir.
Stres Yönetimi: Yoga, meditasyon veya nefes egzersizleri gibi stres azaltma teknikleri adet düzensizliğini azaltabilir.
Bitkisel Takviyeler: Bazı bitkisel takviyeler veya bitkisel tedavi yöntemleri, adet düzensizliği semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ancak, bunların etkinliği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Akupunktur: Bazı kadınlar adet düzensizliği semptomlarını azaltmak için akupunkturun faydalı olduğunu bulmuşlardır.
Her hasta farklı olduğu için, tedavi yaklaşımı kişiselleştirilmelidir. Doç Dr. Esra ÖZBAŞLI, hastanın semptomlarına, yaşına, sağlık durumuna ve diğer faktörlere göre en uygun tedavi planını belirleyecektir. Hastalık erken teşhis edilirse ve uygun şekilde tedavi edilirse, birçok adet hastalığı yönetilebilir ve semptomlar kontrol altına alınabilir.
